Analık izni sonrası ücretsiz izin ve kısmi çalışma hakkı
Haberlerde okuduğumuz annelerin yarı zamanlı çalışmasıyla ilgili bilgiler net değil. Eşim geçtiğimiz ay ikinci çocuğumuzu doğurdu. Şu anda 16 haftalık ücretli annelik iznini kullanıyor. Sonrasında 6 ay ücretsiz doğum iznini kullanıp, daha sonra 4 ay ücretli yarı zamanlı ve çocuk ilkokula gidene kadar yarı zamanlı ve yarı maaşlı izin kullanabilir mi?
İŞKUR'a giden bir arkadaşımıza “6 ay ücretsiz izin kullanırsan yarı zamanlı çalışma hakkını kaybedersin, ama ücretli part-time hakkını önce kullanırsan sonrasında 6 ay ücretsiz izin yapabilirsin” demişler. Konuyla ilgili bizi aydınlatmanız mümkün mü? Benzer durumda olan çevremizdeki insanlar da hiçbir yerden net bilgi alamamışlar, şirketler de net bilmiyor. Gökhan İşeri
Doğum yapan annelerle ilgili olarak, doğum sonrası analık izninin bitiminden itibaren haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin, altı aya kadar ücretsiz izin, çocuğun mecburi ilköğretim çağına kadar kısmi süreli çalışma hakkı var.
Birinci doğumda 60 gün, ikinci doğumda 120 gün, sonraki doğumlarda ise 180 gün haftalık çalışma süresinin yarısı kadar (yarı zamanlı) ücretsiz izin ile altı aya kadar ücretsiz izin, annenin isteği üzerine analık izninin bitiminden itibaren verilir. Kısmi süreli çalışma hakkı da yarı zamanlı ücretsiz iznin veya altı aylık ücretsiz iznin bitiminden itibaren çocuğun mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden aybaşına kadar herhangi bir zamanda talep edilebilir.
Buna göre, doğum izninin bitiminden itibaren yarı zamanlı çalışma hakkının öncelikli olarak tercih edilmesi gerekiyor. Kısmi süreli çalışma talebi, altı aylık ücretsiz izin süresi kesilerek de yapılabiliyor. Ücretsiz iznin tamamının kullanılması şartı aranmıyor.
Staj başlangıcı sigorta başlangıcı sayılmaz
4 Mayıs 1975 doğumluyum. 17 Eylül 1990 tarihinde staj başlangıcım var. İlk işe girişim sigortada 1 Mayıs 1994 gözüküyor. 22 Temmuz 2011 tarihinde evlendiğim için tazminatımı alıp işyerimden çıktım. Toplam 5982 prim günüm var. Bu durumda emeklilik tarihim nedir? Okulun yaptığı staj başlangıç tarihi sigortada başlangıç sayılıyor mu? Çiğdem Bulut
Staj döneminde, emeklilik için gereken ve uzun vadeli sigorta kolları olarak adlandırılan malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına prim ödenmediğinden, staj başlangıcı emeklilik açısından sigortalılık süresinin başlangıcı sayılmaz. Adınıza ilk defa uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenmeye başlandığı 1 Mayıs 1994, sigortalılık sürenizin başlangıcı sayılır.
Buna göre, emeklilik için 20 yıl sigortalılık süresi, 5675 prim günü ve 50 yaş şartlarına tabi olursunuz. Yaş dışındaki sigortalılık süresi ve prim günü şartlarını sağlamışsınız. 50 yaşınızı dolduracağınız 4 Mayıs 2025 tarihinde emekli olmaya hak kazanırsınız.
Bağ-Kur sigortalılığınızı donduramazsınız
Ticari taksi sahibi olarak vergi mükellefiyim ve halen devam eden Bağ-Kur kaydım var. 9500 prim günüm var ve 1 Ekim 2019’da emekli olabileceğim söylendi. Vergi mükellefiyetim olduğu için emekli olana kadar prim ödemeye devam etmem gerekiyormuş. Bana pek mantıklı gelmedi. Bağ-Kur primimi dondurup, eşimin üzerinden sağlık hizmeti alabilir miyim? Halil Ülker
Vergi mükellefiyetiniz devam ettiği sürece Bağ-Kur sigortalısı sayılırsınız ve emekli olana kadar prim ödemeye devam etmeniz gerekir. Bağ-Kur sigortalılığınızı (prim ödemenizi) dondurup, eşiniz üzerinden sağlık yardımı alamazsınız.
Emekliliğim için en uygun yöntem nedir?
15 Haziran 1992’de sigorta girişim var. 1993 yılında 290 gün, 1994 yılında 330 gün, 1995 yılında 295 gün, 1997 yılında 172 gün olmak üzere toplam 1087 gün prim ödemem var. Emeklilik hakkımı alabilmek için en uygun yöntem nedir? Nur Dündar
Doğum tarihinizi ve varsa çocuklarınızın doğum tarihlerini belirtseydiniz daha net yanıt verebilirdim. 5600 prim günüyle 49 yaşınızı veya 3600 prim günüyle 58 yaşınızı doldurduğunuzda 4/a (SSK) statüsünden emekli olabilirsiniz. Eksik prim gününüz için ilk defa sigortalı olduğunuz tarihten sonra doğan en fazla üç çocuk için doğum borçlanması yapabilir, doğumlardan sonraki iki yıl içinde kalan prim ödenmemiş süreleri borçlanabilirsiniz. 1230 güne kadar isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödeyebilirsiniz.
Sezgin ÖZCAN - SÖZCÜ
